Instytut Książki

Redakcja miesięcznika „Nowe Książki”, którego wydawcą jest Instytut Książki, wręczyła dziś swoją doroczną nagrodę. Jej laureatem za rok 2022 został Marcin Pilis, nagrodzony za powieść „Mnogość rzeczy”. W uroczystości wręczenia nagrody wzięli udział m.in. dyrektor IK, Dariusz Jaworski, a także redaktor naczelny „Nowych Książek”, Grzegorz Filip.

Po powitaniu gości przez Grzegorza Filipa głos zabrał dyrektor Instytutu Książki, Dariusz Jaworski:

„Instytut Książki ma zaszczyt być wydawcą kilku spośród najważniejszych czasopism literackich w Polsce, między innymi właśnie »Nowych Książek«. Instytut zajmuje się także promocją literatury polskiej w kraju i za granicą. Niedawno wróciliśmy z Bolonii, gdzie braliśmy udział w największych na świecie targach literatury dziecięcej i młodzieżowej, niedługo jedziemy na targi do Londynu, a za kilka miesięcy także między innymi na targi we Frankfurcie. Mówimy tam także o laureatach takich nagród, jak nagroda »Nowych Książek«”.

Kilka fragmentów nagrodzonej książki przeczytał aktor Andrzej Ferenc. Laudację na cześć laureata nagrody napisał Wacław Holewiński, który niestety nie mógł być obecny na uroczystości. Tekst laudacji odczytał Grzegorz Filip:

„Siedem dobrych, a czasami bardzo dobrych książek na koncie, pierwsza wydana siedemnaście lat temu, ale prawdziwe odkrywanie Marcina Pilisa zaczęło się ledwie dwa lata temu. To wtedy, w roku 2021, zaskoczył czytelników znakomitą powieścią historyczną »Cisza w Pogrance«. Powieść została uhonorowana Nagrodą Literacką im. Józefa Mackiewicza – mam w tym, jako juror nagrody, swój skromny udział. Zaczęto o nim mówić głośno i wyraźnie jako o nowym głosie w polskiej literaturze. Osobnym, intrygującym, na swój sposób odkrywczym. Nie dlatego, aby był nowatorem, bo przecież nie ma – ani we wcześniejszych, ani w tamtej powieści, ani w nagradzanej dziś »Mnogości rzeczy« eksperymentów językowych, nie ma nadmiernej wulgarności (…). Jest za to pomysł, jest znakomicie opanowany język, jest aura. Jednym słowem to, co stanowi, że czytelnik od pierwszych zdań, od pierwszych stronic, wie, że ta książka napisana przez kogoś innego jest także jego powieścią, że czuje ją każdym nerwem, że porusza mu i serce, i ścięgna, że wywołuje skurcz twarzy i potrzebę głębokiego zaczerpnięcia powietrza.”

Autor nagrodzonej „Mnogości rzeczy” podziękował za wyróżnienie, mówiąc:

„Jestem bardzo wzruszony, bo zupełnie nie spodziewałem się, że akurat za tę książkę przyjdzie mi odebrać taką nagrodę. Jest to książka, która – w odróżnieniu na przykład od »Ciszy w Pogrance« – jest »literaturą czystą«. Nie ma tu wojny, nie ma zawartych tez na wielkie tematy. »Mnogość rzeczy« to po prostu powieść o miłości. Miłość to temat, który bardzo trudno poruszać w literaturze, a ja postawiłem sobie kiedyś za cel napisanie romansu. Wyszedł mi taki właśnie romans – właściwie antyromans.”

Nagroda Książka Roku miesięcznika „Nowe Książki” jest przyznawana od 1999 roku. Jej dotychczasowymi laureatami byli m.in. Tadeusz Różewicz, Jerzy Jedlicki, Ryszard Kapuściński, Barbara Skarga, Urszula Kozioł, Kazimierz Orłoś, Maria Poprzęcka, a w ubiegłym roku Urszula Zajączkowska. Nagroda wynosi 10 tys. zł, a jej fundatorem jest Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Werdyktu dokonuje jury składające się z członków redakcji pisma.

Marin Pilis (ur. 1974) jest prozaikiem, autorem kilku powieści i opowiadań. Ukończył studia na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego. Mieszka w Myszkowie, gdzie przez lata pracował jako dziennikarz w lokalnej prasie. Jego proza łączy w sobie elementy powieści obyczajowej i psychologicznej z wątkami historycznymi – pisarz nie boi się wypowiadać na najtrudniejsze i wciąż żywe tematy związane z przeszłością naszego kraju i tej części Europy. Za powieść „Cisza w Pogrance” został w 2022 roku uhonorowany Nagrodą Literacką im. Józefa Mackiewicza.